Przepisy podatkowe, różnicują sytuację prawną podmiotów, zobowiązanych do odprowadzania podatku VAT w zależności od wielkości, definiowanej poprzez wysokość rocznego obrotu. Status małego podatnika, przynosi szereg ułatwień
Szczególny przypadek, to możliwość rozliczania należności podatkowych, przy zastosowaniu tzw. metody kasowej. Polega ona, na powiązaniu obowiązku podatkowego z rzeczywistymi przepływami finansowymi. W wypadku faktur zakupowych oznacza to, że VAT się odlicza z chwilą zapłaty za nabywany towar, z kolei przy sprzedaży VAT, staje się należny z momentem zapłaty za wystawioną fakturę. W tej drugiej sytuacji, nie stosuje się metody kasowej, gdy sprzedaż odbywała się na rzecz podmiotu prywatnego, bądź przedsiębiorcy nie będącego VAT-owcem. Ponadto, jeżeli od czasu uzyskania towaru, minęło 180 dni bez zapłaty, także należy VAT wziąć pod uwagę. Jeżeli zapłata była częściowa, to odlicza się podatek wyłącznie od kwoty rzeczywiście zapłaconej.
Metoda kasowa, z jednej strony daje korzyści w postaci odroczenia należności podatkowych, z drugiej zaś strony, wymaga większego nadzoru nad datami zapłat, co przy częściowych spłatach wymaga każdorazowych korekt.
Do grona małych podatników, kwalifikują się te spośród podmiotów, których obrót sprzedażowy brutto, nie przekroczył półtora miliona Euro. Kurs po którym przelicza się euro na złotówki, to kurs średni NBP z pierwszego roboczego dnia października roku poprzedniego, za rok następny. Zgodnie z tymi wytycznymi, w 2016 roku małymi podatnikami będą ci przedsiębiorcy, którzy nie przekroczyli kwoty 5 092 PLN.
